Wat is leiderschap?
Leiderschap is het proces waarbij een individu anderen beïnvloedt om een bepaald doel te bereiken dat iemand niet snel vanuit zichzelf zou doen. Leiderschap is nodig om veranderingen te realiseren. Het kan op ieder niveau in een organisatie en in elke functie toegepast worden en beperkt zich niet tot de functie van leidinggevenden. Iedereen kan een leider zijn, sterker nog: iedereen is een leider!
Leiderschap is wat ons betreft dus niet te verwarren met machtspolitiek of het bekleden van een bepaalde functie. Het gaat in de kern over gedrag dat zowel door leidinggevenden als door niet-leidinggevenden getoond kan worden. Juist door de ontwikkeling waarbij organisaties steeds minder uit strikt formele en hiërarchische structuren bestaan, komt er steeds meer ruimte voor leiderschap op ieder niveau en in iedere functie en rol.
Het is een belangrijke taak van leidinggevenden om dit proces te faciliteren zodat de organisatie zich zodanig ontwikkelt dat deze mee kan in de snel veranderende omgeving waarin organisaties tegenwoordig opereren. Maar deze verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij leidinggevenden. Hoe meer mensen er leiderschap tonen, hoe meer leiderschap gedeeld kan worden binnen het team of de organisatie en hoe meer dit team of deze organisatie kan bereiken.
Het verschil tussen leiderschap en management
De termen management, leidinggeven en leiderschap worden vaak in één adem met elkaar genoemd. Maar er is een duidelijk verschil tussen leiderschap en management. Managers zijn verantwoordelijk voor het beheersen en controleren van processen. Hun focus ligt op het aansturen van medewerkers en processen om zo concrete resultaten te bereiken en het uitvoeren van taken binnen afgesproken kaders. Dit gaat dus om een functie binnen een organisatie waardoor we vaak spreken van een leidinggevende functie. Van leidinggevenden wordt zowel management als leiderschap verwacht.
Management is gericht op het coördineren van mensen, middelen en processen om zo efficiënt mogelijk een product of dienst te produceren of te leveren. Goed management zorgt ervoor dat kostprijzen beheerst worden en producten en diensten tegen redelijke prijzen verkrijgbaar zijn. Als management te ver doorslaat, ontstaat er een bezetenheid voor nog meer efficiency, controledrang en regelzucht. Om een teveel aan management weer in balans te brengen is er leiderschap nodig.
Leiderschap zorgt dat alle betrokkenen zien wat het grotere plaatje is, waar het team of de organisatie naartoe beweegt en brengt de belangen van de verschillende stakeholders in evenwicht. Leiderschap verbindt, slaat bruggen en maakt dat iedereen gemotiveerd is om hetzelfde doel te behalen.
Goed leiderschap is effectief leiderschap
Als leiderschapsgedrag gericht is op het behalen van bepaalde doelen, veronderstelt dat dat de context en situatie waarbinnen dat gedrag wordt ingezet belangrijk zijn. In het geval van een grote crisis is er ander gedrag nodig dan in het geval alles rustig voortkabbelt. Dit leidt er wat ons betreft toe dat er niet één beste manier van leiderschap is maar dat context en doel bepalen wat goed leiderschap is. In dit verband kunnen we dan ook beter spreken van effectief leiderschap wat aangeeft dat leiderschap ‘goed’ is, als het beoogde resultaat daardoor wordt behaald. Het is dan effectief in die zin dat het beoogde effect wordt gerealiseerd.
De wens tot meer zelfleiderschap
Als je een leider bent, neem je leiding over jezelf en je leven: je toont zelfleiderschap. Je neemt verantwoordelijkheid over je eigen gedrag en de hobbels op je pad. Op die manier stuur je zelf, in plaats van dat je gestuurd wordt.
Niet voor niets zijn veel leidinggevenden gericht op het ontwikkelen van meer zelfleiderschap bij de mensen in hun team(s). Dit wordt dan empowerment, eigenaarschap, zelfregie, persoonlijk leiderschap of zelfleiderschap genoemd. Een medewerker of teamlid die zelf de regie neemt is proactief, komt tot oplossingen, kan zich beter concentreren en heeft meer plezier in het werk. Niet onbelangrijk: hij of zij krijgt meer gedaan en draagt dus meer bij aan de organisatiedoelstellingen.
Werken aan jouw leiderschap
Wil je jouw leiderschapskwaliteiten verder ontwikkelen en groeien in een leidinggevende rol óf zie je hierin kansen voor je medewerkers? Met onderstaande programma’s begeleiden we jou of jouw organisatie naar meer effectief leiderschap.
Behoefte aan een maatwerk leiderschapsprogramma voor jouw organisatie? Laten we dan snel een keer koffie drinken om jouw specifieke wensen en doelen helder te krijgen zodat we een voorstel op maat kunnen maken.
Full digital, hybride of offline leiderschapsprogramma om snel een goed werkend hybride team te ontwikkelen.
Hybride leiderschap
Full digital masterclass voor leidinggevenden met focus op de harde kant (outputgericht leidinggeven) en de zachte kant (energie en well-being).
Online masterclass individuele performance
Full digital masterclass voor leidinggevenden met focus op de uitdagingen rondom de ontwikkeling van communicatie en de samenwerking binnen hybride teams.
Online masterclass Team performance
Brengt het niveau van jouw management en-/of teamleiders naar het volgende niveau.
Leadership Experience
Leidinggeven aan een high performance team
Sparren over de mogelijkheden?
Wil jij leiderschap verder binnen jouw organisatie vorm geven? Plan gerust een virtuele koffie met mij in om eens te sparren over jouw vraag. Altijd leuk en vanzelfsprekend geheel vrijblijvend!
Huib Broekhuis