BLOG – Huib Broekhuis
4 niveaus van luisteren
Een succesvolle leider luistert goed door vragen te stellen. Door elke keer goede en concrete vragen te stellen, gaat de werknemers zich openstellen en deelt wat voor hem/ haar belangrijk is. Otto Scharmer beschrijft in zijn boek ‘Theory U’ 4 niveaus van luisteren die essentieel zijn voor bewust en persoonlijk leiderschap:
Niveau 1 Downloading
Deze vorm van luisteren is horen wat je al kent en de rest negeren, horen wat past binnen je eigen referentiekader ter bevestiging van je eigen wereldbeeld.
Niveau 2 Feitelijk luisteren met open geest
Je hoort wat anderen zeggen, stelt daar vragen over, toont nieuwsgierigheid en observeert data (object- of feitgericht). Door je oordeel uit te stellen en je geest te openen, richt je je op dat wat verschilt van wat je al weet. Je toetst je bestaande kennis aan de nieuwe informatie en kijkt of je van daaruit je beeld moet bijstellen.
Niveau 3 Empathisch luisteren met open hart
Op het niveau van empathisch luisteren hoor je de ander met zijn of haar gevoelens en tegelijkertijd hoor je de gevoelens van jezelf. Je luistert met je hart. We proberen ons op dit niveau door inlevingsvermogen in de ander te verplaatsen.
Niveau 4 Generatief luisteren met open wil
Bij het vierde niveau; generatief luisteren gaat het om wakker aanwezig zijn in het nu, en openstaan voor alles wat zich aandient. Zo is ons hoofd tijdens het sporten leeg, en ontstaat er ruimte voor iets nieuws. Op dit niveau ontstaat er contact met onze diepste bron, met een andere wijsheid, waar we met onze ratio vaak niet bij kunnen. Hiervoor is stilte nodig en ook lef. Lef om controle en zekerheid los te laten en op een andere manier te luisteren.
Luisteren, de basis van bewust leiderschap
De praktijk wijst uit dat veel leidinggevenden de basis van bewust leiderschap nog niet optimaal gebruiken, namelijk: actief luisteren naar je werknemers. De emoties van werknemers nog te vaak beantwoorden met rationele uitleg en dus totaal niet luisteren naar de gevoelens van werknemers. Laat staan met aandacht en de juiste intentie. Hierdoor gaan leidinggevenden voorbij aan alle informatie die er in potentie aanwezig is in de betreffende situatie. Door niet te luisteren binnen een van de 4 niveaus en te veel rationeel te benaderen ontstaan onbegrip en verwijdering tussen beide partijen. Hoe komt het eigenlijk dat we het zo moeilijk vinden om onze oren te gebruiken waar ze voor gemaakt zijn? En hoe kun je dan wel bewust luisteren als een echte leider?
Luister je echt?
We denken sneller dan we praten, dat zorgt ervoor dat we snel afgeleid zijn. We zijn vaak vooral gefocust op het antwoord dat we gaan geven, waardoor er te weinig aandacht is voor dat wat de ander zegt. Ben jij echt verbonden met dat wat medewerkers vertellen, zonder gelijk vanuit je eigen perspectief allerlei oordelen of aannames te hebben? Zonder je woordje klaar te hebben? Vaak zelfs nog voordat de verteller uitgepraat is? Actief luisteren betekent: iemand anders in het centrum van de belangstelling plaatsen en je aandacht daar 100% bijhouden.
Succesvol leiderschap
Succesvol leiderschap is volgens Scharmer afhankelijk van de kwaliteit van aandacht en intentie die de leider in verschillende situaties toepast. Dit uit zich onder andere in de manier van luisteren. Het begint allemaal bij het willen horen van wat de ander te zeggen heeft. Door je bewust te zijn van de kwaliteit van je aandacht en je intentie in gesprekken en waarnemingen, kun je vanuit een dieper niveau verbinding maken met jezelf en de ander (presencing). Daar vindt bij succesvolle leiders verandering en creativiteit plaats. Dit is met de opkomst van hybride werken nog belangrijker geworden omdat er minder fysiek contact is tussen leidinggevende en werknemer. Goed luisteren is dus nog belangrijker geworden. Bij ons programma Hybride leiderschap leer je hoe goed werkend hybride team kan neerzetten wat daar allemaal bij komt kijken.
Bekijk het filmpje waarin Scharmer verteld over de 4 niveaus van luisteren:
Leer de juiste vormen van Luisteren aan
Door niet te luisteren en (wel) rationeel te benaderen, ontstaan onbegrip en verwijdering tussen jou en je gesprekspartner En waarom? Omdat je even te druk was met andere zaken? Gemiste kans! Leer te luisteren op het niveau dat nodig is om een succesvolle leider te zijn. Wil je meer weten over hoe je leiding kunt geven wanneer een deel van je team thuis zit? Bij ons online leiderschapsprogramma leren we hoe je het beste leiding kan geven op afstand waarbij goed leren luisteren naar je werknemers cruciaal is.
Luisteren is de basis van bewust leiderschap, knoop dat maar in je oren! 🙂
Vak expert
Huib Broekhuis
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Benieuwd of dit programma ook werkt voor jouw organisatie?
Bel mij dan gerust even op om van gedachten te wisselen.
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Huib Broekhuis
Neem gerust vrijblijvend contact op om van gedachten te wisselen.