BLOG – Huib Broekhuis
De behoefte aan competentie draagt bij aan zelfleiderschap
Eerder schreven we een blog over het aanwakkeren van zelfleiderschap door het stimuleren van autonomie. Hierin vertelden we je onder andere dat autonomie medewerkers de ruimte geeft om naar eigen inzicht te werken, zorgt voor meer plezier en leidt tot betere prestaties. In de tweede blog gingen we in op sociale verbondenheid. Mensen hebben van nature behoefte aan betekenisvolle, diepgaande contacten om extra gemotiveerd te raken.
Volgens de zelfdeterminatietheorie van Edward Deci en Richard Ryan heeft een mens nóg een psychologische basisbehoefte die de intrinsieke motivatie en de eigen regie aanwakkert en ervoor zorgt dat iemand het beste uit zichzelf haalt: de behoefte aan competentie.
Plezier en vertrouwen in eigen kunnen
Wie zich competent voelt heeft meer zelfvertrouwen, zit beter in zijn vel en voelt zich energieker. Elementen die nodig zijn om zelf de regie te durven en kunnen nemen. Maar wat houdt de behoefte aan competentie eigenlijk in?
Het gaat erom dat mensen kennis en vaardigheden willen hebben om in te zetten in hun leven zodat ze goede prestaties kunnen leveren en van waarde kunnen zijn. Ze willen hun omgeving ontdekken, begrijpen en beheersen.
Ondanks dat de term ‘vaardigheden’ en ‘competenties’ vaak door elkaar heen gebruikt worden, is er wel degelijk een verschil tussen beide termen. Een competentie is in feite een combinatie van drie zaken:
- De kennis (informatie en ervaring) die een persoon bezit;
- De vaardigheden die iemand bezit. We kijken dan naar de fysieke en geestelijke handelingen die iemand goed beheerst;
- De attitudes en karaktertrekken die typerend zijn voor een persoon. We hebben het dan voornamelijk over de (veelal aangeleerde) houding die iemand inneemt ten opzichte van de wereld en zijn medemens.
Deze drie zaken worden gecombineerd om een bepaald werk gerelateerd doel te bereiken, zoals een hogere productiviteit, meer omzet, een betere sfeer of een betere merkbeleving.
Behoefte aan competentie bevorderen
De behoefte van competentie kun je bevorderen door verwachtingen te scheppen en vertrouwen uit te spreken. Als medewerkers aan de verwachtingen voldoen en bevestigd krijgen dat het goed gaat, groeit het zelfvertrouwen en vertrouwen in het kunnen uitvoeren van een taak of functie. Het draagt bij aan een open communicatie, gezonde werkrelaties, werkplezier en bevlogenheid van medewerkers en teamleden. Daag je medewerkers uit om nieuwe competenties te leren en te blijven groeien, maar ondersteun en begeleid ze ook. Door opbouwende feedback te geven bijvoorbeeld.
Zelfleiderschap uit de verf laten komen
Even terug naar de zelfdeterminatietheorie. De drie psychologische basisbehoeften zorgen er gezamenlijk voor dat ieder persoon het beste uit zichzelf kan halen door intrinsiek gemotiveerd te zijn en eigenaarschap te pakken.
Wil je zelfleiderschap stimuleren om het beste uit medewerkers te halen? Dan het tijd om te stoppen met duwen. Gedragsverandering komt alleen tot stand als mensen daar ook zelf onderdeel van uitmaken. Als ze de kans krijgen om zelf te ontdekken, hun eigen energie en creativiteit in te zetten omdat ze geloven in wat ze doen en snappen waarom dit nodig is. Daarmee komt een enorme kracht vrij en ontstaat echt eigenaarschap.
We neigen vaak naar het doorduwen van veranderingen en van bovenaf opleggen “hoe het moet”. Dat roept bij medewerkers vooral bezwaren en weerstand op en werkt als remmende kracht. Volgens psycholoog en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman gaat het niet om de vraag hoe je jouw medewerkers zo ver krijgt, maar door jezelf de vraag te stellen waarom ze nog niet zo ver zijn. Wat kun je doen voor je medewerkers om belemmeringen weg te nemen?
Van gedachten wisselen over de uitdagingen die jij ervaart als het gaat om het stimuleren van zelfleiderschap binnen jouw organisatie? Je kunt altijd een koffie moment in mijn agenda plannen. In ons gratis whitepaper Zelfleiderschap delen we tips, inzichten en adviezen om het thema zelfleiderschap beter te kunnen doorgronden en bij medewerkers aan te wakkeren.
Vak expert
Huib Broekhuis
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Benieuwd of dit programma ook werkt voor jouw organisatie?
Bel mij dan gerust even op om van gedachten te wisselen.
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Huib Broekhuis
Neem gerust vrijblijvend contact op om van gedachten te wisselen.
In dit whitepaper delen we tips, inzichten en adviezen om het thema zelfleiderschap beter te kunnen doorgronden en bij medewerkers aan te wakkeren.
Hybride werken vraagt om het ontwikkelen van een aantal nieuwe skills en begint wat ons betreft allemaal bij zelfleiderschap.